Het weer begint mooier te worden en dat betekent voor veel honden dat het weer tijd is voor lange zonnige wandelingen! Het bewegingsapparaat van de hond is een ingenieus systeem van botten, gewrichten, pezen en spieren, wat de hond uitermate geschikt maakt als sportmaatje. Maar hoe komt dat bewegingsapparaat onder druk te staan bij inspanning en wat voor blessures kan dat tot gevolg hebben? Daarover lees je meer in deze blog!
De botten van jouw hond
Het menselijk skelet bestaat uit 206 botten die zorgen voor de stevigheid van het lichaam. Honden hebben er maarliefst 320! Maar wist je dat botten helemaal niet massief zijn? Dan zouden ze veel te zwaar zijn om überhaupt nog te kunnen bewegen. Botten bestaan uit twee soorten been, een compact bot aan de buitenkant van het bot en een ‘spongieus’, licht bot aan de binnenkant.
Blessures en botbreuken bij de hond
Bij blessures van het bot denk je misschien alleen aan een botbreuk, bijvoorbeeld door trauma. Over het algemeen ontstaan breuken niet door langdurige overbelasting, maar door een korte, te hoge piekbelasting zoals bij een val of een aanrijding.
Een andere belangrijke kwetsuur van de botten die vaak voorkomt, zeker bij jonge, snelgroeiende honden, is groeipijn (enostosis). Groeipijn zien we het meest tussen de 6 en 18 maanden leeftijd, maar kan ik bepaalde gevallen wel tot 2 jaar voorkomen. Het probleem bij groeipijn is dat de lange beenderen in de poten te hard groeien, waardoor de voedingskanalen die naar het beenmerg lopen niet voldoende mee kunnen groeien. De bloedvaten die in deze voedingskanalen lopen worden daardoor enigszins vernauwd waardoor er stuwing ontstaat, gevolgd door een vochtophoping onder het botvlies. Op een röntgenfoto is dit goed te zien, de lange beenderen krijgen een onregelmatig kleurverloop en een soort ‘wolkig’ aspect (zie foto). Dit is extreem pijnlijk voor de hond maar is meestal goed te behandelen met rust, pijnstillers en aangepaste voeding. Het röntgenen is in deze gevallen zeker aan te raden, om andere problemen uit te sluiten. Sommige honden vertonen vergelijkbare symptomen als hun heupen of ellebogen slecht gebouwd zijn.
Gewrichten
Om de botten moeiteloos ten opzichte van elkaar te kunnen laten bewegen zijn ze verbonden door gewrichten, zoals wij die zelf ook kennen. Er zijn meerdere soorten gewrichten, bijvoorbeeld het scharniergewricht en het kogelgewricht. Twee belangrijke onderdelen van de gewrichten zijn het gewrichtskraakbeen en de synoviaalvloeistof (synovia). Deze twee componenten zorgen er voor dat de krachten evenredig verdeeld zijn over het gewricht en de botdelen niet direct op elkaar liggen, want dat zou zorgen voor een pijnlijke wrijving tussen de botdelen.
Gewricht blessures bij honden
Bij problemen met de gewrichten bij (sport)honden moeten we meestal denken aan osteoarthritis (artrose). De gewrichten kunnen perfect functioneren onder een normaal verdeelde druk, maar bij overmatige belasting van (een deel van) het kraakbeen in het gewricht kan er slijtage aan het kraakbeen ontstaan met alle gevolgen van dien. Artrose is een ontstekingsreactie in het gewricht, waardoor er meer gewrichtsvocht aangemaakt wordt, er minder smering en voeding van het kraakbeen kan plaatsvinden, het gewrichtskapsel dikker wordt en uiteindelijk zelfs botnieuwvorming kan ontstaan. Kraakbeen herstelt heel slecht, daarom is de kans groot dat de slijtage en ontsteking in rap tempo toenemen. Het is wel heel belangrijk om goed te kijken naar de eventuele onderliggende oorzaak van de osteoarthritis, is er bijvoorbeeld ook sprake van heup- of elleboogdysplasie waardoor de belasting van het gewricht anders is?
Let wel, sport kan ook leiden tot herhaaldelijk trauma in andere bewegende delen dan ellebogen en heupen, zoals bijvoorbeeld op de tussenwervelschijven in de rug. Deze worden bij de IGP/Africhting heftig belast. Wil je daar meer over weten? Check dan vooral ook onze blog over rugpijn bij honden!
Gezonde gewrichten zorgen voor een blije hond, maar heb jij enig idee wanneer de gewrichten klaar zijn voor volledige belasting? Dit verschilt heel erg per gewricht! (zie foto) Te vroeg overbelasten van gewrichten kan leiden tot gewrichtsproblemen in het latere leven van je hond.
Spieren en pezenin een hondenlichaam
De gewrichten maken beweging mogelijk, maar uiteindelijk zorgen de spieren en pezen ervoor dat er ook daadwerkelijk een beweging gemaakt kan worden. Het totale pakket van spieren, pezen en banden noemen we ook wel de weke delen.
Blessures van spieren en pezen bij sporthonden
Dit zijn zonder twijfel de meest voorkomende blessures bij sporthonden, de kwetsuren van de weke delen. Denk hierbij aan een verrekking, verstuiking of scheur van de spieren, pezen of banden. De spieren zijn goed doorbloed en herstellen over het algemeen redelijk snel, pezen en banden zijn daarentegen een heel ander verhaal. Het volledige herstel van een beschadigde pees kan goed weken tot maanden duren, afhankelijk van het revalidatieplan.
Sport jij actief en intensief met je hond? Wat doe jij in het geval van een blessure? Heb jij een plan van actie bij milde stijfheid tot ernstige kreupelheid? We horen het graag in een reactie!